Ngu Cơ không rõ năm sinh, quê quán, đến cả là người gì cũng không ghi chép lại. Tên họ của bà cũng không rõ ràng, hoặc tên là Ngu[1] hoặc họ Ngu[2], vẫn không thể định luận.

Năm 209 TCN, Hạng Vũ và chú là Hạng Lương khởi nghĩa để lật đổ nhà Tần. Ngu Cơ do vậy gặp được Hạng Vũ, trở thành phi thiếp, do có nhan sắc, nên có danh xưng là Ngu mỹ nhân. Theo các sách kể lại, Ngu Cơ luôn đi theo Hạng Vũ trong các chiến dịch quân sự của ông và không bao giờ chịu ở lại phía sau.

Năm 202 TCN, Hạng Vũ bị bao vây ở thành Cai Hạ bởi liên quân của Lưu Bang, Hàn Tín và Bành Việt. Quân Hán hát các bài hát dân gian của đất Sở để tạo ra một ấn tượng là Sở đã bị quân Hán chiếm. Tinh thần chiến đấu của quân Hạng Vũ giảm mạnh và một số binh lính đã đào ngũ bỏ trốn. Tuyệt vọng, Hạng Vũ dùng rượu và hát bài "Cai Hạ ca" để bày tỏ nỗi buồn của mình. Cùng năm đó, Hạng Vũ tự sát.

Sử sách không ghi rõ kết cục của Ngu Cơ. Sách Thái Bình hoàn vũ ký (太平寰宇記) ghi lại, sau khi Hạng Vũ bại, đã giết chết Ngu Cơ[3].